Móng nông là loại móng truyền tải trọng lực từ kết cấu xuống nền đất ở gần mặt đất, chủ yếu được áp dụng cho các công trình quy mô nhỏ như biệt thự một tầng ở khu vực nông thôn. Móng nông được xây dựng trong một hố móng đã được đào sạch đất. Tuy nhiên, để hiểu rõ hơn thì bạn phải đọc bài viết sau của Bê Tông Hoàng Sở.
Móng nông là gì?
Móng nông là loại móng được xây dựng trong một hố đào và sau đó lấp lại. Chiều sâu của móng thường nằm trong khoảng từ 2 đến 3 mét, tuy nhiên, trong một số trường hợp đặc biệt, có thể đào sâu đến 5 mét.
Loại móng này thường được sử dụng cho các công trình có quy mô nhỏ và trung bình, với số tầng không quá 5. Móng nông có thể thi công trên các nền đất ổn định, nhưng nếu gặp nền đất yếu, các nhà thầu sẽ gia cố thêm bằng cọc gỗ hoặc cọc bê tông cốt thép để đảm bảo độ vững chắc cho nền.
Móng nông là loại móng được xây dựng trong một hố đào
Phân loại móng nông trên thị trường ngày nay
Hiện nay, trên thị trường xây dựng, móng nông được chia thành nhiều loại khác nhau, mỗi loại phù hợp với từng đặc điểm của công trình. Cụ thể như sau:
Theo cấu tạo
Theo cấu tạo, móng nông được phân thành các loại như sau:
- Móng đơn: Là móng có dạng vuông hoặc chữ nhật, được đặt dưới cột hoặc tường, kết hợp với dầm móng.
- Móng băng: Là loại móng có kết cấu dài, song song hoặc hình chữ thập, dùng để đỡ các cột hoặc tường của công trình.
- Móng bè: Là móng sử dụng bản bê tông cốt thép liên tục, có diện tích rộng.
- Móng khối: Là loại móng dạng khối đặc, chịu toàn bộ tải trọng của công trình.
Dựa vào đặc điểm tải trọng
Phân loại theo đặc điểm tải trọng:
- Móng chịu tải trọng đúng tâm.
- Móng chịu tải trọng lệch tâm.
- Móng cho các công trình cao như tháp nước, ống khói, v.v.
- Móng chịu lực ngang lớn, như trong các công trình tường chắn, đập nước.
- Móng chịu tải trọng thẳng đứng với mô men nhỏ.
Dựa vào đặc điểm tải trọng
Dựa trên phương pháp chế tạo
Dựa trên phương pháp chế tạo, các loại móng sẽ bao gồm:
- Móng toàn khối: Được đổ tại chỗ từ các vật liệu khác nhau.
- Móng lắp ghép: Được chế tạo sẵn thành các khối rời và lắp ráp tại công trường.
Dựa trên độ cứng
Dựa trên độ cứng, móng được phân loại thành:
- Móng mềm: Móng có độ cứng thấp, không gia cố cốt thép.
- Móng trung bình: Móng có độ cứng vừa phải, được gia cố bằng cốt thép.
- Móng cứng: Móng có độ cứng cao, gia cố mạnh mẽ với cốt thép để chịu tải trọng lớn.
Xem ngay:
Móng băng 1 phương là gì? Cấu tạo và ứng dụng trong thực tế
Móng bè là gì? Cấu tạo, phân loại và quy trình thi công chuẩn chỉnh
Ưu, nhược điểm khi thiết kế móng nông
Khi thiết kế móng nông, có một số ưu điểm và nhược điểm cần được xem xét để đảm bảo tính hiệu quả và an toàn cho công trình xây dựng.
Ưu điểm của móng nông
Móng nông mang lại nhiều lợi ích nhờ vào các đặc tính nổi bật của nó:
- Việc thi công móng nông tương đối đơn giản và không đòi hỏi thiết bị phức tạp, có thể dùng nhân công phổ thông để đào móng. Trong trường hợp cần đào sâu và có số lượng móng lớn, việc sử dụng máy móc sẽ giúp tăng năng suất và rút ngắn thời gian thi công.
- Thời gian xây dựng nhanh chóng và chi phí xây dựng thấp hơn nhiều so với móng sâu. Vì vậy, móng nông là lựa chọn tối ưu cho các công trình có quy mô vừa và nhỏ, như nhà cấp 4 hoặc những công trình dưới 5 tầng, giúp tiết kiệm đáng kể chi phí.
Ưu điểm của móng nông
Nhược điểm của móng nông
Mặc dù mang lại nhiều lợi ích, móng nông vẫn có một số nhược điểm cần phải xem xét:
- Móng nông chỉ phù hợp với các công trình có quy mô nhỏ, không dễ dàng mở rộng hay thay đổi cấu trúc trong tương lai.
- Móng nông không có khả năng chịu đựng các tác động từ thiên nhiên như bão, động đất hay lốc xoáy một cách hiệu quả như móng sâu.
- Móng nông không phù hợp với nền đất có độ lún cao, vì dễ xảy ra tình trạng sụt lún hoặc nghiêng đổ, gây nguy hiểm cho công trình.
Tiêu chuẩn thiết kế móng nông có thể bạn chưa biết
Móng nông là loại móng phổ biến trong xây dựng hiện nay. Tuy nhiên, để đảm bảo chất lượng và an toàn cho công trình, việc hiểu rõ các tiêu chuẩn thiết kế móng nông là điều cần thiết:
Điều kiện địa chất cho việc sử dụng móng nông
Khi quyết định sử dụng móng nông, yếu tố đầu tiên cần xem xét là độ dày của lớp đất và mực nước ngầm. Nền đất sét có độ dày từ 5 đến 7m là điều kiện lý tưởng để đặt móng nông. Tuy nhiên, nếu dưới lớp đất tốt có một tầng đất yếu dễ gây sụt lún, cần phải tính toán móng nông kỹ lưỡng để điều chỉnh độ sâu của móng sao cho phù hợp.
Trong trường hợp không thể tránh khỏi, có thể sử dụng biện pháp thay thế bằng cọc tràm, cọc tre hoặc ép cọc. Trong quá trình khảo sát, kỹ sư cũng cần tính toán kích thước móng sao cho hợp lý, với kích thước dao động từ 0,8m đến 1,4m và đảm bảo biến dạng không vượt quá 8cm. Quan niệm xây móng lớn để gia tăng khả năng chịu tải là sai lầm, bởi việc thiết kế móng lớn đòi hỏi tính toán phức tạp về góc mở.
Điều kiện địa chất cho việc sử dụng móng nông
Ảnh hưởng của địa chất thủy văn đến độ sâu móng nông
Yếu tố địa chất thủy văn có ảnh hưởng đáng kể đến độ sâu của móng, đặc biệt là đối với lớp đất chịu lực. Khi khảo sát thực tế, cần phải tính toán kỹ lưỡng để xác định độ sâu phù hợp của móng.
Các kỹ sư cần xem xét biên độ dao động của mực nước ngầm và dòng chảy ngầm để đưa ra phương án thi công tối ưu. Đặc biệt, phải đảm bảo rằng đế móng được đặt trên mực nước ngầm. Nếu đặt dưới mực nước, lực đẩy của nước sẽ làm giảm ứng suất nền, đồng thời làm giảm khả năng chống trượt khi chịu lực ngang, gây nguy cơ sụt lún hoặc sập công trình.
Khả năng truyền tải trọng của móng nông
Tiêu chuẩn thiết kế móng nông yêu cầu độ sâu của móng phải đảm bảo khả năng truyền tải trọng tốt.
Hai yếu tố cần lưu ý là giảm diện tích đế móng để giảm độ lún và biến dạng của nền đất, nhất là với các nền đất yếu. Đối với những công trình phải chịu lực ngang lớn, cần tính toán độ sâu của móng sao cho phù hợp để tránh hiện tượng lật hoặc trượt.
Khả năng truyền tải trọng của móng nông
Các yêu cầu đối với công trình sử dụng móng nông
Các công trình xung quanh như đường hầm, hệ thống ống dẫn nước, v.v., cũng ảnh hưởng đến việc xác định độ sâu của móng. Khi công trình gần các khu vực này, đáy móng phải được đặt sâu hơn tầng hầm ít nhất 40cm và mặt trên của móng cần phải dưới sàn tầng hầm.
Phương pháp thi công móng nông
Chiều sâu và phương pháp thi công móng có mối quan hệ mật thiết. Việc tính toán chiều sâu của móng sao cho hợp lý sẽ giúp tiết kiệm thời gian thi công và đơn giản hóa quá trình thi công. Các phương án thi công với độ sâu khác nhau cần được đưa ra để lựa chọn phương án tối ưu.
Phương pháp thi công móng nông
Trên đây là những tiêu chuẩn và yếu tố quan trọng khi thiết kế và thi công móng nông. Việc nắm vững các điều kiện địa chất, thủy văn, khả năng truyền tải trọng và các yếu tố liên quan giúp đảm bảo an toàn và chất lượng cho công trình. Hy vọng bài viết này sẽ hữu ích trong việc áp dụng móng nông vào các công trình xây dựng.
Tham khảo:
Móng cọc: Đặc điểm, cấu tạo, phân loại chi tiết từ A - Z
Móng băng và móng bè - Phân biệt, so sánh chi tiết từ A - Z
